Rubai Nedir
Rubai Nedir
Rubai diğer isimleriyle ”Terane” veya ”du beyt” İslami Türk Edebiyatı Dönemi’nde Edebiyatımıza girmiş bir nazım şeklidir. Şekil itibariyle 4 mısradan oluşmaktadır. Kafiye düzenine bakıldığında 1, 2 ve 4. mısraları arasında kafiye olduğu görülmektedir. Bu şekilde kafiyelenen rubailere ”Musarra Rubai” denir. Rubailerin hece vezni 24′lüdür. Hece vezinlerinden 12 tanesine ”Mefülü”; diğer 12 tanesine de ”Mefülün” denmektedir. Rubai vezin biçimiyle muhteşem rubailer yazmış ve Mevlana’nın rubailerinden tercüme etmiş olan ve saygıyla andığımız Muhittin Raif Yengin’in ”Eski Rubailerim” isimli yapıtına şüphesiz Şair Rıza Tevfik Bölükbaşı’nın etkisi büyüktür. Yapıtta bulunan ‘Rubailer ve Tarihçesi’ başlığının altına Takriz yazmıştır. Muhittin Raif Yengin’nin yazdığı eserde ki rubai tadını Rıza Tevfik Bölükbaşı takrizi ile bu tadı arttırmıştır. Bu takrizden birkaç cümle ile örnek vermek gerekirse; ‘Rubai benim zevkime göre pek zarif bir nazım şeklidir. Bu şekil bana Eski Yunanlıların Epigrama’sını hatırlatmaktadır. İran edebiyatını diğer edebiyatlara takdim edişimin sebebi de; Rubai’nin doğduğu yerin İran memleketi olduğundandır.’ Sözleri ile Rubai’nin önemini ve güzelliğini nakşetmiştir. Rubai’nin İran edebiyatı ile doğmasını sağlayan Ömer Hayyam’dan bir kaç rubai örneği verecek olursak; Şarap sonsuz hayat kaynağıdır, iç; Gençlik sevincinin pınarıdır, iç; Gamı yakar eritir ateş gibi,” Sağlık sularından şifalıdır, iç. Diğer bir Ömer Hayyam Rubaisi ise; Can bir şaraptır, insan onun destisi; Beden bir ney gibidir, kan o neyin sesi. Hayyam, bilir misin nedir bu ölümlü varlık: Hayal fenerinde bir ışık pırıltısı. Bir diğeri; Ömür defterinden bir fal açtım gönlümce; Halden anlar bir dost gelip falı görünce; Ne mutlu sana, dedi; daha ne istersin: Ay gibi bir sevgili, yıl gibi bir gece. Bu ve daha bir çok örnekler ile Ömer Hayyam ve Rubaileri tanımaktayız. Şüphesiz ki rubailere katkısı en çok olan şair Ömer Hayyam’dır.
bugün 10 ziyaretçi burdaydı
